กลยุทธ์ธุรกิจไทย > พิชัยสงครามไทย กลยุทธ์ 18 ราชปัญญา
๑๘. กลราชปัญญา
“กลหนึ่งชื่อว่าราชปัญญา พร้อมเสนาทั้งสองข้าง
ช้างม้ารถเสมอกัน หานักธรรม์ผู้ฉลาด
อาจใส่กลไปปลอม ด้อมดูที่ดูทาง
วางต้นหนคนใช้ ไว้กังวลแก่เขา
เอาสิ่นให้หฤหรรษ์ ให้คิดผันใจออก
ทั้งภายนอกภายใน หวั่นไหวใจไปมา
แต่งโยธาหัดกัน หลายหมู่พรรค์หลายกอง
จองนายหนึ่งไพร่สี่ ทวีนายหนึ่งไพร่หก
ยกนายหนึ่งไพร่เก้า เคล้านายห้าจองพล
ซ้ายขวาคลน่าหลัง ทั้งอาวุธท่าทาง
ถอยพึงกางกันรบ ทบท่าวอย่าหนีกัน
คอยยืนยันรบพลาง ไส่ยาวางเรียเด็ก
นายไพร่เล็ดลอดตาม ให้ฟังความสั่งสำคัญ
ฆ้องกลองพรรณธงไชย กดให้ไล่ให้หนี
ลีลาลาดศึกเข้า ในพลเคล้าเปนกล
สองกองพลซ้ายขวา ดูมรรคาชอบกล
เอาพลตั้งสองข้าง กองกลางง้างพลถอย
ศึกตามลอยแล่นไล่ ครั้นศึกไปล่ออกข้าง
คอยดูช้างดูม้า ดูทวยคลารี้พล
สบสกลโดยสำคัญ จึ่งกระทบกันเข้ารบ
สบสำเนียกเสียกสา อย่าให้คลาให้คลาด
ผาดเอาคงเอาวัน หยิบเอาพลันจงได้
ไว้กำหนดนายกอง ช่องปองปูนจงสรับ
นับอ่านเร่งตรวจตรา กลศึกอันนี้ชื่อว่า
กลราชปัญญาฯ”
ในความหมายของกลนี้ คือ การใช้ข้อมูลในการรบ ด้วย การสืบการเคลื่อนไหวข้าศึก และ สมรภูมิ รบ ว่า ข้าศึก จะมีการยกพลเข้าที่ใด วางกำลังคนในที่ต่างๆ เพื่อสอดแนม ที่เรียก เสือหมอบแมวเซา พร้อมทั้งใช้ นักบวช มาสืบข้อมูล ดังยุคหนึ่งที่ พม่าใช้ คนปลอมมาเป็นพระมาสืบข้อมูล จนทำให้ พระไทยต้องโกนคิว เพื่อแยกแยะพระจริงออกจาก พระ นักสืบพม่า การใช้ข้อมูลในการรบ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการกำหนดแพ้ชนะ ในกลนี้ยังมีความหมายหลอกข้าศึกกองกลางแกล้งถอย รบพลางถอยพลาง และ ซุ้ม กำลังพล ไว้สองข้าง ซ้ายขวา เมื่อข้าศึกเข้ามาแล้วก็ตกอยู่ในวงล้อม แบบที่ทุ่งบางแก้ว ที่ล่อ ทัพพระเจ้าเชียงใหม่เข้ามา ในวงล้อม พร้อมระดมยิงด้วยปืนใหญ่ ก่อน เคลื่อนพลซ้ายขวาบุกขยี้ แต่จุดสำคัญคือ ต้องมีการสืบข้อมูล และ ฟังคำสั่ง เสียงอาณัติ สัญญาน บุก ฆ้องกลองพรรณธงไชยคือข้อมูลภายใน หากเปลี่ยนกับการบัญชาการธุรกิจสมัยนี้ คือ MIS Management Information System หรือบางท่านอาจจะเรียก Marketing Information System โดยแยกเป็น 3 ระดับ
- ข้อมูลยุทธศาสตร์ หรือยอดเจดีย์ Strategic Information System คือ ข้อมูลในระดับ มหภาค เช่น ทิศทาง เศรษฐกิจ และธุรกิจ ทิศทาง ทางการเมือง ทิศทางทางเทคโนโลยี และทิศทาง ทางสังคม ที่เรียกว่า STEP Social Technology Economic Political ว่าจะมีผลกระทบต่อธุรกิจหรือ ไม่ เป็นสภาพแวดล้อมทางธุรกิจ ที่ธุรกิจของเราตั้งอยู่ว่าจะโดนคลื่นลมอะไรบ้าง เช่น เศรษฐกิจ ในแต่ละโซน สังคมมาสู่ยุค ออน์ไลน์ เทคโนโลยี่มาสู่จาก สั่งด้วย Text เป็นเสียง มาสู่การสั่งด้วยภาพ จำภาพ หน้าตาได้ว่าไอ้หมอนี้คือใคร ใส่แว่น Google Glass ก็รู้ทิศทางลม รู้ว่าข้างหน้าการจราจรเป็นอย่างไร รู้ว่าห้างฯนี้มีสินค้าอะไร และจัดรายการหรือไม่ และรู้ว่าลูกค้าที่เคยสนใจสินค้าเข้าใกล้ร้านค้าของเราแล้ว สามารถส่ง SMS Line Email เข้ามือถือลูกค้าแจงว่า ห้างฯที่ท่านเดิน มีร้านเราอยู่และมีสินค้าที่ท่านต้องการ ขนาด Size เอว 32 ตามที่ท่านต้องการ สี ตองอ่อน การใช้ Econometric Modelเพื่อพยากรณ์ ว่า หาก เศรษฐกิจ การเมือง เทคโนโลยี่ และสังคมเปลี่ยนแปลงไป จะมีผลต่อผลประกอบการธุรกิจอย่างไร ที่เรียก Scenario คือแบบจำลองโมเดล เช่น หาก AEC ทำการค้าขายกันมากขึ้น จาก 30% เป็น 50% และ ตลาดอินโดจีน CMLV ค้าขายกันจาก 8% เป็น 15% จะกระทบต่อเราอย่างไร ไม่ใช่พูดกันลอยๆ แต่ต้องดูผลเป็นตัวเลขได้ ผมเคยนั่งเป็นประธานยุทธศาสตร์สินค้าเกษตร พูดกันเรื่องข้าว ว่าปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตข้าวมีอะไร เช่น พันธุ์ข้าว ปัจจัยการผลิต ความอุดมของดิน แหล่งน้ำ และ ฤดูกาล ดินฟ้าอากาศ แต่ละปัจจัยมีผลต่อ Yield อัตราการผลิตต่อไร่ และมีผลต่อ ความหอมของหอมมะลิ น้ำน้อย Yield ต่ำ แต่ได้มะลิที่หอม โดยเฉพาะภาคอีสาน ทุ่งนางลอย ทุ่งกุลา และ ยุทธศาสตร์ตลาดข้าว เรารู้ว่า ข้าวหอมมะลิ อินทรีย์ กับหอมมะลิ แฟนซีเป็นที่ต้องการของตลาด ช่วงเวลา กว่าจะเป็นอินทรีย์แท้ คือ3ปี ต้องอาศัย Green Labelไปก่อน ขายตลาด จีน ฮ่องกง เอเชียตะวันออก จนกว่า ข้าวจะเป็นอินทรีย์แท้ๆ จึงจะขายเข้ายุโรป อเมริกา ออสเตรเลีย นี่คือข้อมูลในระดับยุทธศาสตร์ ข้อมูลระดับนี้จะวางทิศทางธุรกิจไปข้างหน้า 3-5 ปี จึงต้องอาศัยข้อมูล รายปีย้อนหลัง และ โมเดลพยากรณ์ ไปข้างหน้า
- ข้อมูลข่าวสารในระดับยุทธการ Management Information Systemหรือระดับลำเจดีย์ ในระดับนี้เราจะดู Segmentทางธุรกิจ และช่องทาง การจัดจำหน่าย ว่าธุรกิจ ส่วนใดโต ส่วนใดหด เหมือนการวิเคราะห์ตลาดหุ้นนั้นแหละ เราจะขายตลาดใด พื้นที่ไหน ในประเทศ ต่างประเทศโซนใด ธุรกิจกลุ่มไหน เช่น พบว่า ไฟฟ้า แฟชั่น รถยนต์ และสินค้าฟุ่มเฟือย หดตัว ตลาดอาหาร ทรงตัว ถึงขยาย ตลาดบริการขยายตัว ตลาดการเงิน ตลาดสุขภาพและประกันภัยขยายตัว นี่คือข้อมูลยุทธการ ว่าท่านจะเจาะตลาดใด ช่องทางใด ถ้าในประเทศทรงตัวต่างประเทศ ASEAN ขยายตัว ยุโรป ทรงตัว สหรัฐขยายตัว ช่องทางห้างฯหดตัว ร้านค้าเองต้องดิ้นรนจัดรายการพอประคองตัว ช่องทางอินเทอร์เน็ตขยายตัว นี่คือข้อมูลที่เราต้องรู้ และวางหมากกลในการรบ ว่าจะเจาะตลาดใดช่องทางใด ตัวเลขตลาดใดหายไปจะเอาจากตลาดไหนช่องทางไหนมาแทน นี่คือ การสั่งถอย และสั่งบุก เคลื่อนพล ตามความหมายของ กลางแสร้งถอย ซ้ายขวารอขนาบช้าง เข้า ตี การตัดสินใจ ในระดับนี้จะ ต้องอาศัยข้อมูล ว่าจะ ทำโปรแกรม Program ตลาด เจาะ ตลาด ช่องทาง ใด ข้อมูลในระดับนี้สนใจ เป็นรายเดือน รายไตรมาส
- ข้อมูลธุรกิจในระดับ ยุทธวิธี Tactical Information System หรือฐานเจดีย์ เป็นข้อมูลว่าด้วย การตอบโต้การแข่งขันทางธุรกิจ ไม่ว่า เป็นโปรโมชั่น การลดราคา ทันที่ การจัดรายการ โปรโมชั่น และ การจัดกิจกรรม อีเวนท์ มาร์เก็ตติ้ง หรือ ทำกิจกรรมการตลาดในระดับท้องถิ่น Local Marketing หรือในระดับหน้าร้าน Point Of Sales ว่ามีการเคลื่อนไหวอย่างไร เช่น น้ำผลไม้บางยี่ห้อ ต้องการเจาะตลาดอีสานก็เล่นกิจกรรมเจาะตลาดด้วยรายการ ซื้อ 1 แถม 1 ร่วมกับร้านค้าส่ง และเครือข่ายค้าปลีก หรือ มีกิจกรรม เจาะตลาดในจังหวัด ใดๆหนึ่งด้วย รถเร่ และ สื่อท้องถิ่น การร่วมกิจกรรม ท้องถิ่นประจำปี หรือฤดูกาล ต่างๆ ประจำท้องถิ่น เช่นเทศกาลต่างๆ ข้อมูลเหล่านี้ เป็นข้อมูลรายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน
นี้คือความหมายของราชปัญญา คือเป็นปัญญาสูงสุด ปัญญาแห่งผู้ปกครองประเทศ ตรงกับความหมายเรื่อง การแปลงข้อมูล Data ประจำวัน ให้เป็น Informationข่าวสารที่รู้ทิศรู้ทาง รู้สมรภูมิ รู้การเคลื่อนไหว และ เป็น Intelligence คือความฉลาดรอบรู้ ที่สืบค้นได้รวดเร็ว สั้นย่อๆได้ใจความ และ นำไปสู่ Wisdomหรือภูมิปัญญา สากล หรือ ศัพท์พระเรียกปฏิสัมภิทาญาน หรือรู้สภาวะความเป็นไป แห่งปัจจุบัน รู้เท่าทันการสืบเนื่องของปัจจัยแห่งปัจจุบัน